Rubus plicatus, syn. R. fruticosus – Jeżyna fałdowana, Ostrężyna
Rosaceae – Różowate
W lecznictwie stosowane są: liść – Rubi fruticosi folium oraz owoc jeżyny fałdowanej – Rubi fruticosi fructus. Liście zbiera się przed kwitnieniem rośliny i suszy w warunkach naturalnych. Owoce zbiera się dojrzałe, czarne, wraz z dnem kwiatowym i suszy w suszarni w temp. 40-60°C.
Jeżyna fałdowana wygląd i pochodzenie:
Jeżyna fałdowana występuje w Azji i Europie, w Polsce spotykana na całym niżu (w stanie dzikim na polach, zrębach, zaroślach) i w niższych partiach górskich. Krzew kolczasty wys. do 1,5 m. Pędy płonne kanciaste, pokryte kolcami. Kolce średnio duże, nagle zaostrzone, nieco zakrzywione. Liście nieparzysto-pierzastozłożone. Listki, zwykle jest ich 5, spodem miękko owłosione, ostro nierówno piłkowane. Listek szczytowy najczęściej sercowaty, dolna para listków jest siedząca, lub prawie siedząca. Kwiatypromieniste, o płatkach białych lub jasnoróżowych, zebrane w dość krótkie grono. W czasie kwitnienia pręciki o długości równej słupkowi. Owoce czarnobrunatne, jadalne. Kwitnie VI-VII.
Jeżyna fałdowana działanie i zastosowanie:
Liście zawierają: garbniki (10%), flawonoidy, triterpeny, witaminę C, kwas cytrynowy oraz sole mineralne. Owoce zawierają antocyjany, witaminę C, kwas cytrynowy, pektyny, cukry, związki śluzowe, sole mineralne.
Jeżynie fałdowanej przypisuje się działanie:
– Ściągające i przeciwzapalne, w walce z chorobami skóry, takimi jak liszaje, wypryski, nie gojące się, ropiejące rany;
Zewnętrznie stosowana do płukania gardła i jamy ustnej oraz do kąpieli w trądziku i egzemie.
– Przeciwbiegunkowe;
– Bakteriobójcze;
– Moczopędne;
– Poprawiające przemianę materii.
Liście jeżyny są zalecane, gdy w przewodzie pokarmowym nadmiernie rozwija się flora bakteryjna i pojawiają się skłonności do biegunek i wzdęć brzucha; a także w chorobach żołądka i jelit, w przewlekłych zapaleniach błony śluzowej.
– Wykrztuśne (syropy ze świeżych owoców);
– Uspokajające.
Owoce jeżyn stosuje się w leczeniu anemii, gdyż zawierają mikroelementy potrzebne do tworzenia krwinek czerwonych, m.in. żelazo i miedź. Dzięki zawartości prowitaminy A mogą być one polecane ludziom z objawami niedowidzenia zmierzchowego i przedłużoną adaptacją wzroku do ciemności.