Imbir lekarski

Zingiber officinale – Imbir lekarski
Zingiberaceae – Imbirowate

Surowiec stanowi kłącze imbiru – Zingiberis rhizoma oraz wyizolowany z niego olejek – Zingiberis oleum.

Imbir lekarski wygląd i pochodzenie:

Bylina, pochodząca z Pd.-Wsch. Azji; obecnie w stanie dzikim nie występuje, uprawiana w obszarze podzwrotnikowym, gł. na Jamajce, w Chinach, Indiach, Brazylii, Zach. Afryce i Australii. Kłącze poziome, silnie rozwinięte, podzielone na bulwowate człony, aromatyczne. Pędy wysokie do 1 m, przypominają pędy trzciny. Liście naprzemianległe, całobrzegie, lancetowate. Pędy kwiatostanowe, pokryte liśćmi łuskowatymi. Kwiaty grzbieciste, żółto fioletowe, o jednym wykształconym pręciku. Imbir uprawiany nie zawiązuje kwiatów. Rozmnażany jest wegetatywnie.

Imbir lekarski działanie i zastosowanie:

Surowiec zawiera do: 3 % olejku, żywice, skrobię (20 %), cukry, kwasy organiczne. Głównymi składnikami olejku są związki seskwiterpenowe nadające zapach: zingiberen (do 50 %) i zingiberol. Poza tym w olejku występują: cyneol, borneol, cytral, falandren, kamfen oraz aldehydy – gingerol (nadający ostry, piekący smak), szogaol i zingeron. Pod względem składników odżywczych 100 g świeżego imbiru zawiera: 87 g wody, 1,4 g białka, 0,7 g tłuszczu, 8,7 g węglowodanów, witaminy B1 oraz B2, 4 mg wit. C, 20 mg wapnia, 45 mg fosforu, 7 mg żelaza, 387 mg potasu, ok 3% olejków eterycznych.

Kłącze i wyizolowany olejek pobudzają wydzielanie śliny i soku żołądkowego, działają rozkurczająco (wiatropędnie) i żółciopędnie, zmniejszają mdłości i wymioty, przeciwdziałają wymiotom po narkozie i chemioterapii. Nalewki, wyciąg z kłącza, olejek oraz sproszkowany surowiec stosowane są w chorobie lokomocyjnej.

Imbir zmniejsza agregację płytek krwi, chroni więc przed tworzeniem się zakrzepów. Jest niezbędnym dodatkiem do menu osób z podwyższonym cholesterolem. Zwiększa koncentrację i wydajność umysłową, gdyż poprawia ukrwienie mózgu. Odrobina sproszkowanego imbiru dodana do kawy, niweluje jej szkodliwe właściwości. Imbir może być również stosowany w postaci herbatki, tabletki lub kandyzowany w cukrze jako środek profilaktyczny, chroniący przed przeziębieniem, jak i leczący infekcje górnych dróg oddechowych. Olejek i kłącze są stosowane jako substancje poprawiające smak i zapach. Kłącze stanowi cenioną przyprawę do mięs, owoców i wypieków, jest składnikiem curry. W przypadku przedawkowania imbiru (herbaty, nalewki, tabletki, surowy imbir) można odczuwać zawroty głowy, senność, nudności oraz nieregularny rytm bicia serca.

Imbir jest zalecany w stanach podgorączkowych i przy lekkich dreszczach, gdy organizm potrzebuje wsparcia w walce z chorobą. Działa wówczas napotnie, odkażająco, antyseptycznie. Dzięki zwalczaniu bakterii chorobotwórczych, dba również o higienę jamy ustnej i odświeża oddech. Okazuje się też być pomocny dla osób odchudzających się. Dzięki temu, że pobudza krążenie, olejek imbirowy jest jednym ze składników kosmetyków wyszczuplających, ujędrniających i antycellulitowych.