Plantago lanceolata L. – Babka lancetowata
Plantaginaceae – Babkowate
Surowiec stanowią liście babki lancetowatej, zebrane w okresie kwitnienia, wysuszone w temperaturze pokojowej, w przewiewie.
Babka lancetowata wygląd i pochodzenie:
Bylina z rodziny babkowatych, występująca w strefie umiarkowanej; w Polsce pospolita na łąkach, pastwiskach, przydrożach, brzegach wód; niekiedy uprawiana. Lubi gleby czarnoziemne, lekkie, gliniasto-piaszczyste, przewiewne. Łodyga wys. do 40 cm, bezlistna. Liście odziomkowe tworzą różyczkę, liczne, lancetowate, całobrzegie, równolegle unerwione, stopniowo zwężające się w długi, rynienkowaty ogonek. Kwiaty drobne, brunatne, o długich białych pręcikach, zebrane w szczytowy w kwiatostan kłosowaty, o kształcie kulistym lub jajowatym.
Babka lancetowata działanie i zastosowanie:
Związki czynne surowca działają osłaniająco, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, ściągająco (śluz, irydoidy, fenyloetanoidy, garbniki) oraz spazmolitycznie na mięśnie gładkie oskrzeli, ponadto przyspieszają gojenie ran i regenerację naskórka. Badania wskazują też na aktywność immunologiczną.
Liść babki lancetowatej stosowany w nieżytach błony śluzowej jamy ustnej, gardła, którym towarzyszy kaszel, trudności w odkrztuszaniu i podwyższona temperatura ciała, a także w nieżytach przewodu pokarmowego oraz zewnętrznie w zranieniach, oparzeniach, w zapaleniu spojówek i powiek.
Sok ze świeżych liści działa bakteriostatycznie i bakteriobójczo, dzięki obecności aukubigeniny, aglikonu powstającego z aukubiny pod wpływem β-glukozydazy obecnej w surowcu. W naparach wodnych przemiana ta nie następuje na skutek inaktywacji β-glukozydazy, dlatego nie wykazują one działania przeciwbakteryjnego.